Боби 1 аз номаи (1) Юҳанно

1 Юҳанно 1:1-4 – Шаҳодати ҳавворӣ дар бораи Каломи ҳаёт

Муқаддима ба 1 Юҳанно

Номаи 1 Юҳанно аз ҷониби Рӯҳулқудс тавассути расул Юҳанно навишта шудааст. Юҳанно се сол бо Исои Худованд ҳамроҳ буд, ва ин таҷрибаи шахсӣ робитаи наздики ӯро бо Наҷотдиҳандаи мо инъикос мекунад. Ӯ, бо илҳоми Рӯҳулқудс, панҷ китоби Аҳди Ҷадидро навишт.

Чаҳор маротиба дар ин нома Юҳанно сабабҳои навиштани онро баён мекунад:

Таваҷҷӯҳи асосии ин нома дар он аст, ки имондорон ба наҷоти худ боварӣ пайдо кунанд ва мувофиқи баракатҳо ва хусусияти наҷоти худ зиндагӣ кунанд (5:13).

Ба шумо, ки ба исми Писари Худо имон доред, инро навиштаам, то донед, ки шумо ба Писари Худо имон дошта, ҳаёти ҷовидонӣ доред. (5:13)

Шарҳҳо дар 1:1-4

Юҳанно аз таҷрибаи худ бо Исо менависад. Ҳаёти масеҳии мо сир ё пинҳон нест, балки барои ҳама ошкор аст. Ӯ Исоро дид, шунид, ламс кард ва бо Ӯ зиндагӣ дошт. Юҳанно бо ин наздикии маҳрамона оғоз мекунад, то ба ҳар яки мо итминон диҳад, ки мо низ метавонем бо Худо ва Писари Ӯ Исо робита дошта бошем (1:3).

Дар бораи он чи мо дидаем ва шунидаем, ба шумо хабар медиҳем, то ки шумо низ бо мо мушоракат дошта бошед; валекин мушоракати мо бо Падар ва бо Писари Ӯ Исои Масеҳ аст. (1:3)

Номи истифодашуда барои тасвири Исо — “Каломи Ҳаёт” аст. Исо дил ва ақли Худоро ба мо ошкор месозад. Каломи Худо ба ҳаёт табдил ёфт — “Каломи Ҳаёт”. Ӯ бо мо зиндагӣ кард ва ҳанӯз ҳам бо мо боқӣ мемонад. Юҳанно “ҳаёти ҷовидонӣ”-ро эълон мекунад, ки он худи Масеҳ аст, зеро Исо манбаи ҳаёти ҷовидонӣ мебошад. Агар мо Писари Худоро дошта бошем, пас ҳаёт дорем. Исо барои мо ҳаёти ҷовидонӣ аст, ва мо ин ҳаёти навро бо дигарон мубодила мекунем.

Мо бо Падари осмонии худ ва бо Исо робита дорем. Онҳо ҳамчун як муттаҳиданд ва мо низ дар ин робита шарик мешавем. Калимаи “мушоракат” дар ин ҷо маънои пайванди қавӣ ва якҷоя зиндагӣ карданро дорад. Мо ҳаётро бо ҳам мубодила мекунем, дар якҷоягӣ иштирок мекунем ва пайваста якҷоя зиндагӣ мекунем.

Натиҷаи ин наҷот дар Масеҳ он аст, ки мо дар Ӯ шодмонӣ ва комилӣ пайдо мекунем (1:4).

Ва инро мо ба шумо менависем, то ки шодии шумо комил бошад. (1:4)

Муошират ҷавоби Масеҳ ба танҳоии ҳаёт аст, ва шодмонӣ ҷавоби Ӯ ба холигии зиндагӣ мебошад.

Андешаҳои тафсирӣ

Шарҳҳо аз «Тафсири Навиштаи Муқаддас барои масеҳиён»((https://www.isoimaseh.com/wp-content/uploads/.pdf))

1,1 [Ин китоб ба “боб, ояте” (1,1) ишора мекунад, ки ба “боб: оят” (1:1) монанд аст.] Асоси таълимотии ҳар гуна мушоракати ҳақиқӣ Шахсияти Худованд Исо мебошад. Ҳеҷ гуна мушоракате бо онҳое ки дар бораи Ӯ тасаввуроти бардурӯғ доранд, буда наметавонад. Ду ояти аввал абадияти азалӣ ва ҳақиқати таҷассуми Ӯро меомӯзонанд. Ӯ ҳамонест, ки ҳамеша бо Худо Падар буд ва ба ин ҷаҳон ҳамчун Одами ҳақиқӣ омад. Ҳақиқати таҷассуми (ҷисми одамӣ пайдо кардани) Ӯ бо он исбот карда мешавад, ки расулон Ӯро шунидаанд, бо чашмони худ дидаанд, бо диққати тамом ба Ӯ гӯш додаанд ва воқеан дастҳояшон Ӯро ламс кардааст. Каломи ҳаёт барои онҳо на хаёли гузаранда, балки Шахсияти ҳақиқӣ дар ҷисм буд.

1,2 [1:2] Ояти дуюм тасдиқ мекунад, ки Касе ки бо Падар буд ва Оне ки Юҳанно Ӯро ин ҳаёти абадӣ меномад, ҷисм гашт ва дар байни мо зиндагӣ мекард ва расулон Ӯро дидаанд. Сатрҳои зерини муаллифи номаълум аҳамияти амалии ду ояти аввалро барои ҳаёти мо нишон медиҳанд: Ман шодам, ки дониши ман оид ба ҳаёти абадӣ на дар фаразияҳои файласуфон ва ё ҳатто илоҳиётшиносон, балки дар шаҳодати бенуқсони онҳое асос ёфтааст, ки Касеро, ки ин дар Ӯ таҷассум ёфт, шунидаанд, дидаанд, мушоҳида кардаанд ва ламс намудаанд. Ин танҳо орзуи олидараҷа не, балки ҳақиқати
баҳснопазир аст, ки бо диққат таҳқиқ шудааст ва аниқ навишта шудааст.

1,3 [1:3] Расулон ин ҳақиқати олидараҷаро махфӣ нигоҳ намедоштанд ва мо низ набояд чунин кунем. Онҳо фаҳмиданд, ки асоси ҳама гуна мушоракат дар ҳамин ҷост, ва инро озодонаву пурра эълон намуданд. Ҳар касе ки шаҳодати расулонро мегирад, бо Падар ва Писари Ӯ Исои Масеҳ, бо расулон ва ҳамаи масеҳиён мушоракат дорад. Чӣ хуш, ки гуноҳкорони айбдор бо Худо Падар ва Писари Ӯ Исои Масеҳ мушоракат хоҳанд дошт! Ин худи ҳамон ҳақиқатест, ки ин ҷо барои мо кушода шудааст. Писари Ӯ Исои Масеҳ. Исо ва Масеҳ ҳамон як Шахсият аст, ва ин Шахсият Писари Худост. Исо номест, ки ҳангоми зода шудан ба Ӯ дода шудааст, ва дар бораи табиати одамии Ӯ шаҳодат медиҳад. Масеҳ номест, ки дар бораи Ӯ ҳамчун Масҳшудаи Худо, шаҳодат медиҳад. Бинобар ин худи номи Исои Масеҳ оид ба табиати одамӣ ва илоҳии Ӯ шаҳодат медиҳад. Исои Масеҳ «ҳақиқатан Худо аз Худо» ва дар
айни замон Одами ҳақиқӣ мебошад.

1,4 [1:4] Аммо чаро Юҳанно дар бораи му-шоракат менависад? Барои он ки шодии мокомил бошад. Юҳанно фаҳмид, ки ҷаҳон на-метавонад ба дили одам шодии ҳақиқӣ ва да-розмуддат диҳад. Ин шодӣ танҳо ба василаимуносибатҳои дуруст бо Худованд меояд. Дармушоракат бо Худо ва Худованд Исо буда,одам шодии олитаринро ба даст меорад, ки босабабҳои заминӣ халалдор кардан имкон на-дорад. Чунон ки як шоир гуфтааст: «Сарчаш-маи сурудани ӯ дар афроз, дар осмонҳост».

1 Юҳанно 1:5-10

Мушоракат бо Худо дар нур зистан

Худо нур аст ва ин якчанд маънӣ дорад. Барои он ки бо Ӯ муошират дошта бошем, бояд дар рӯшноӣ бошем, на дар торикӣ. Ин муошират бо Ӯ моро инчунин бо якдигар пайваст мекунад (1:3 ва 1:7). Дарки Худо ҳамчун нур ба мо имконият медиҳад, ки роҳи халосӣ аз торикии худ (гуноҳ) ёбем. Вақте ки мо гуноҳҳои худро ба Ӯ иқрор мешавем, қудрати қурбонии Масеҳ моро аз гуноҳҳои мо пок мекунад.

Ин порча ба хислати Худо асоси рӯшноӣ ва торикиро вобаста мекунад. Агар касе Масеҳро ҳамчун роҳи наҷот эътироф накунад, наметавонад даъво кунад, ки Худоро мешиносад ё бо Ӯ муносибат дорад. Шахс наметавонад бигӯяд, ки бо Худо муошират дорад, аммо Масеҳро инкор мекунад. Ягона роҳ ба сӯи рӯшноӣ — бахшидани гуноҳҳо тавассути хуни Масеҳ аст (1:6-7).

Мо наметавонем даъво кунем, ки бегуноҳ ҳастем ё гуноҳ намекунем. Асли бахшиш ва дарёфти рӯшноӣ дар эътирофи гуноҳҳои худ ва эҳтиёҷи мо ба Наҷотдиҳанда аст. Онҳое, ки мепиндоранд, ки метавонанд кори хайри кофӣ кунанд, то гуноҳҳояшонро бартараф кунанд, ҳақиқатро надоранд (1:8).

Дар ояти 9 мо зарурати тавба ва эътирофи гуноҳҳои худро мебинем. Дар Масеҳ ду намуди тавба вуҷуд дорад. Аввал, эътирофи Масеҳ барои бартараф кардани гуноҳҳои мо кифоя аст. Мо гуноҳҳои худро ба Ӯ иқрор мешавем ва аз Ӯ наҷот металабем — ин тавбаи наҷот аст. Дуюм, тавбаи мӯъмин аст: мо ҳамчун имондорон дар имонамон бегуноҳ намешавем, балки зиндагии доимиро бо эътирофи доимии гуноҳҳоямон пеш мебарем, то дар нури Худо бимонем. Пайравони Масеҳ инро дар ҷашни Таоми Шоми Худованд мебинанд, ки ҳам ёдоварӣ аз наҷот аст ва ҳам иқрор кардани гуноҳҳои ҷории худ.

Худовандо, мо иқрор мешавем, ки гуноҳ дорем, ва ту бо марги қурбонии худ қудрат дорӣ, ки гуноҳҳои моро аз байн барӣ. Мо барои адолати Ту, ки моро пок месозад, сипосгузорем. Мо ба ту комилан вобастаем, то моро аз гуноҳҳои мо пок кунӣ ва нури худро дар дили мо равшан созӣ.

Андешаҳои тафсирӣ

Шарҳҳо аз «Тафсири Навиштаи Муқаддас барои масеҳиён»

1:5 – Мушоракат вазъиятест, ки ду ё зиёда касон чизеро бо ҳам мебинанд. Ин умумият, ё рафоқат аст. Акнун Юҳанно мехоҳад талаботҳоеро, ки барои мушоракат бо Худо ҳатмӣ ҳастанд, ба хонандагонаш расонад. Барои ин ӯ ба таълимоти Исои Масеҳ, ҳангоме ки Ӯ дар рӯи замин буд, муроҷиат мекунад. Агарчи ин ҷо суханони Худованд аниқ иқтибос оварда намешаванд, хулоса ва моҳияти таълимоти Ӯ дар он аст, ки Худо нур аст, ва дар Ӯ ҳеҷ торикие
нест. Вай онро дар назар дошт, ки Худо комилан муқаддас, комилан росткор ва комилан пок аст. Худо ба ҳеҷ кадом шакли гуноҳ чашм пӯшида наметавонад. Ҳеҷ чиз аз Ӯ пинҳон нест, балки «ҳама чиз пеши чашмони Ӯ бараҳна ва ошкор аст: ба Ӯ ҳисобот медиҳем « (Ибр. 4:13).

1:6 – Пас, одам барои бо Худо мушоракат доштан набояд ягон гуноҳро пинҳон кунад. Нур ва торикӣ дар ҳаёти одам ҳамзистӣ карда наметавонанд, чунон ки онҳо дар ҳуҷраи хонаатон якҷоя вуҷуд дошта наметавонанд. Агар одам дар торикӣ қадамгузор бошад, ӯ бо Худо мушоракат надорад. Агар одам гӯяд, ки бо Ӯ мушоракат дорад, ва дар торикӣ қадамгузор бошад, пас, вай ҳеҷ гоҳ наҷот наёфта буд.

1:7 – Ва баръакс, агар мо дар нур қадамгузор бошем, пас, бо Худованд Исо ва бо имондорони масеҳӣ мушоракат дорем. Ба фикри Юҳанно одам ё дар нур қадамгузор аст, ё дар зулмот. Агар вай дар нур бошад, вай узви оилаи Худост, агар дар зулмот бошад, пас, бо Худо ҳеҷ чизи умумӣ надорад, чунки дар Худо ҳеҷ зулмоте нест. Дар нур қадамгузор будагон, яъне масеҳиён, бо якдигар мушоракат доранд, ва Хуни Писари Ӯ Исои Масеҳ онҳоро доимо аз ҳар гуноҳ пок менамояд. Бахшидани куллии Худо дар хуни Писари Ӯ, ки дар Ҷолҷолто рехт, асос ёфтааст. Ин Хун Худоро бо асоси одилона таъмин намуд, ки ба василаи он Ӯ гуноҳҳоро омурзида метавонад, ва чунон ки мо месароем, «Хун ҳеҷ гоҳ қуввати худро гум намекунад».
Он ҳеҷ гоҳ қудрати пок кардани моро гум намекунад. Албатта, чунон ки Юҳанно дар ояти 9 менависад, пеш аз ба даст овардани бахшидан имондорон бояд дар гуноҳҳояшон иқрор шаванд.

1:8-10

1:8 – Боз ҳам мушоракат бо Худо онро талаб мекунад, ки мо ростиро дар бораи худ эътироф намоем. Масалан, инкор кардани табиати гуноҳолуди мо худфиребӣ ва дурӯғ аст. Аҳамият диҳед, ки Юҳанно гуноҳ (ояти 8) ва гуноҳҳоро (ояти 9) аз ҳам фарқ мекунонад. Гуноҳ ба табиати вайроншудаи бади мо дахл дорад. Гуноҳҳо ба корҳои бади мо дахл доранд. Дар асл он чи мо ҳастем, аз он чи мо ягон вақт кардаем, хеле бадтар аст. Аммо шукри Худованд, ки Масеҳ барои гуноҳи мо ва гуноҳҳои мо мурд.
Имон овардан маънои онро надорад, ки табиати пургуноҳ нобуд карда шудааст. Аниқтараш, он қабул намудани табиати нави илоҳиро ифода мекунад, ки барои ғолиб омадан бар гуноҳи дар мо мезиста қувват медиҳад.

1:9 – Барои доимо дар мушоракат бо Худо ва бародарон будан мо бояд гуноҳҳои худро эътироф кунем: гуноҳҳои бевафоӣ, гуноҳҳои саҳв, гуноҳҳои фикрҳо ва рафтор, гуноҳҳои ошкор ва ниҳонӣ. Мо бояд онҳоро ба берун барорем, дар назди Худо ошкор намоем, бо номҳои худашон номбар кунем, бар зидди
онҳо дар ҷониби Худо биистем ва онҳоро тарк намоем. Ҳа, иқроршавии ҳақиқӣ боиси аз гуноҳ даст кашидан мегардад: «Касе ки ҷиноятҳои худро
ниҳон дорад, муваффақият намеёбад, вале касе ки иқрор шавад ва онро тарк кунад, сазовори раҳм мегардад» (Мас. 28:3).

Чунин рафтор намуда, мо бо ҳуқуқи пурра умед дошта метавонем, ки азбаски Худо бовафо ва росткор аст, гуноҳҳоямонро мебахшад. Ӯ амин аст ва гуноҳҳои моро мебахшад, чунки Ӯ бахшиданро ваъда додааст, ва ваъдаашро иҷро мекунад. Худо росткор аст, ва гуноҳҳоро мебахшад, чунки Ӯ дар марги ивазкунандаи Исо дар салиб барои бахшидан асоси ҳаққонӣ дорад. Ӯ на танҳо бахшидашавӣ атомекунад, балки инчунин моро аз ҳар ноинсофӣ
пок менамояд.
Бахшидане ки Юҳанно ин ҷо оид ба он мегӯяд, на доварона, балки падарона аст. Бахшидани доварона аз ҷазо барои гуноҳ бахшида шудан аст, ки онро гуноҳкор ҳангоми ба Худованд Исо имон овардан ба даст меоварад. Он барои ҳамин бахшидани доварона номида мешавад, ки Худо онро пешкаш намуда, ҳамчун довар амал мекунад. Аммо бо гуноҳҳое ки шахси имондор содир менамояд, чӣ бояд кард? Худованд Исо аллакай барои гуноҳ дар
салиби Ҷолҷолто ҷазо дид. Дар хусуси мушоракат дар оилаи Худо бошад шахси муқаддаси гуноҳкарда ба бахшидани падарона муҳтоҷ аст, яъне ба бахшидани Падари худ. Вай дар гуноҳаш иқрор шуда, бахшиданро ба даст меорад. Ба бахшидани доварона мо танҳо як бор эҳтиёҷ дорем: он ҷазоро барои ҳамаи гуноҳҳои мо дар бар мегирад – гузашта, ҳозира ва оянда. Аммо дар ҳаёти ҳаррӯзаи масеҳиёнаи худ мо доимо ба бахшидани падарона эҳтиёҷ дорем. Гуноҳҳоямонро эътироф намуда, мо бояд ба тағйирнопазирии Сухани Худо, ки дар он Ӯ оид ба бахшидани мо мегӯяд, умед бандем. Ӯ
моро меомурзад, пас, мо низ бояд барои бахшидани худ тайёр бошем.

1:10 – Ниҳоят, барои бо Худо дар мушоракат будан мо набояд инкор кунем, ки гуноҳ мекунем. Худо дар Сухани Худ борҳо изҳор намудааст, ки ҳама гуноҳ кардаанд. Инкор кардани ин – Худоро дурӯғгӯй сохтан аст. Ин мухолифати рӯйрост ба Сухани Ӯ ва инкори пурраи сабабест, ки Худованд Исоро водор намуд, то омада барои мо азоб кашад, хуни Худро резад ва бимирад.
Инак, мо мебинем, ки мушоракат бо Худо ҳаёти бегуноҳонаро талаб намекунад. Аниқтараш, он талаб мекунад, ки гуноҳҳои мо назди Ӯ ошкор, эътироф ва тарк карда шаванд. Ин маънои онро дорад, ки мо ҳолати худро баҳо дода, бояд комилан поквиҷдон бошем, ҳеҷ гуна риёкориро роҳ надиҳем ва дар асл чӣ гуна будани худро пинҳон накунем.