Закариё 7 – Саволҳо дар бораи рӯзадорӣ
- Китоби илҳомбахшидаи Закарё чист?
- Бозгашт ба сӯи Худо – Закариё боби якум
- Дидани марде бо ресмони андоза – Закарё 2
- Бандаи Худо — Навда Закариё 3
- Чароғдон ва дарахтони зайтун – Закариё 4
- Нигоҳҳои Закарё дар бораи оянда
- Закариё 6 – Аробаҳо ва тоҷҳо
- Закариё 7 – Саволҳо дар бораи рӯзадорӣ
- Закариё 8:1–8 — Худо дар миёни онҳо сокин аст
- Закариё 9 – Малакути Худо
- Барқароршавӣ – Закариё 10
- Омадани Масеҳ ва рад шудани Ӯ – Закариё 11
- Закариё 12 – Муҳофизати Худованд бар Ерусалим
- Чашмаи поккунанда ва буридани бутҳо – Закариё 13
- Худованд меояд – Закарё 14
Муқаррар кардани саҳна – Закариё 7 дар соли чоруми подшоҳи Дориюш (518 пеш аз милод), дар замони сулҳи сиёсӣ ва гузариши рӯҳонӣ оғоз мешавад. Империяи Форс пас аз суқути Бобил субот овард, ва маъбади Ерусалим аз нав сохта мешуд. Мардум дигар асир набуданд, балки озодона ибодат мекарданд. Бо вуҷуди ин, онҳо то ҳол одатҳо ва расму оинҳои замони мотамро, ки дар давраи ҳукмронии Бобил пайдо шуда буданд, нигоҳ медоштанд.
Санаи моҳ — Кислев (7:1) — ҳатто ба мо хотиррасон мекунад, ки таъсири бобилиён то чӣ андоза дар миёни мардум боқӣ мондааст. Ин далелест, ки барқарор кардани маъбад аз навсозии дил осонтар аст.
1 Ва дар соли чоруми подшоҳ Дорьёвеш чунии воқеъ шуд, ки каломи Худованд дар рӯзи чоруми моҳи нӯҳум, ки моҳи кислев бошад, бар Закариё нозил шуд [расид], 2 Вақте ки сокинони Байт‐Ил, Саресар ва Раҷам‐Малик одамони худро фиристода буданд, то ки ба ҳузури Худованд тазаррӯъ намоянд,..
Саволи мардум
Ҳайати вакилон ба Ерусалим бо саволи самимӣ омад:
«Оё мо бояд дар моҳҳои панҷум ва ҳафтум рӯза дошта бошем, ҳамон тавре ки солҳои зиёд рӯза доштем?»
Ин рӯзадорӣ аз замони андӯҳ пас аз харобии Ерусалим ва марги Ҷадалиё, ҳокими таъиншудаи Бобил, оғоз ёфта буд. Аммо ҳоло, дар шароити илтифоти Форс ва барқарорсозии Худо, ин рӯзадориҳо ба анъанаҳои холӣ табдил ёфта буданд — расму оинҳое, ки бештар ҳукмронии Бобилро ба ёд меоварданд, на наҷоти Худоро.
Мардум аслан мепурсиданд:
«Оё мо бояд боз мотам гирем барои чизе, ки Ту, эй Худованд, аллакай ислоҳ ва ҷуброн кардаӣ?»
Ҷавоби Худо
Ба воситаи Закариё Худованд ба онҳо хотиррасон кард, ки маросимҳои беадолат ҳеҷ арзише надоранд. Дар ояти 7:4 гуфта мешавад, ки каломи Худо ба дили Закариё омад, то ӯ посухи Худоро ба мардум расонад:
«Вақте ки рӯза доштед ва мотам гирифтед… оё дар ҳақиқат барои Ман рӯза доштед?» (7:5)
Худо ба ҳаракатҳои берунии динии онҳо таваҷҷӯҳ надошт, балки ба дили дигаргуншудаи онҳо менигарист. Аҷдодони онҳо суханони анбиёро шунида буданд, вале итоат накарданд. Онҳо ба ҷои муносибати зинда ва ростин бо Худо, шаклҳои зоҳирии динро бунёд карданд.
Закариё онҳоро ба он чизе даъват кард, ки Худо ҳамеша мехост: Адолати ҳақиқиро ба ҷо оваред, ба якдигар раҳм ва шафқат кунед, ба бевазан, ятим, аҷнабиён ва мискинон ситам накунед.
9 «Худованди лашкарҳо чунин мегӯяд: аз рӯи адлу инсоф доварӣ кунед, ва ба якдигар эҳсон ва марҳамат зоҳир намоед; 10 Ва бева ва ятим, ва ғариб ва бенаворо ба танг наоваред, ва дар дили худ ба зидди якдигар бадӣ наандешед».(7:9–10)
Худо рӯзаи бештар намехост — Ӯ садоқат, адолат ва муҳаббат мехост. Зиндагии мо бояд хислати Худоро инъикос кунад, ва ҳатто вақте ки рӯза дорем, бояд ба дигарон меҳрубонӣ зоҳир намоем.
Амали имрӯза
Одамони замони Закариё васваса мекарданд, ки ба чизҳое часпанд, ки рӯҳонӣ ба назар мерасиданд, аммо рӯҳонӣ набуданд. Мисли онҳо, мо низ метавонем реҷаи муносибатро бо худи муносибат хато гирем — аз гузашта мотам гирем ва мӯъҷизаи ҳозираро нодида гузорем.
Паёми Худо абадӣ аст: Ӯ раҳмро бар расму оин, ҳамдардиро бар маросим ва тоъатро бар одат мехоҳад. Ибодати мо на ба сабаби шаклаш, балки аз диле, ки онро пешкаш мекунад, мақбул аст.
«Парвардигоро, маро бубахш, ки ба ҷои имони зинда ба корҳои хушку холӣ часпидаам. Ба ман ёрӣ деҳ, ки ба расму оинҳои берунӣ маҳдуд нашавам, балки ҳар рӯз бо адолат, муҳаббат ва дилсӯзӣ рафтор кунам. Ба ман таълим деҳ, ки Туро на аз рӯи одат, балки аз рӯи қалби тоза ибодат намоям.»
Кофтани амиқтар – Рӯза
Рӯза танҳо як одат ё анъана нест. Рӯзадории рӯҳонӣ пеш аз ҳама ба муносибати мо бо Худо тамаркуз мекунад. Рӯза метавонад парҳез бошад, аммо маънои он танҳо худдорӣ аз ғизо ё моеъ нест. Он ба ҷустуҷӯи рӯҳонии Худо ва пайвастан ба Ӯ дар дуо нигаронида шудааст.
Дар рӯзадорӣ мо нигарониҳо, тарсҳо ва хоҳишҳои худро ба Худо месупорем ва аз Ӯ мехоҳем, ки моро ва вазъиятҳои гирду атрофамонро дигар созад.
Агар касе пурсад: «Кай бояд рӯза дошт?» — ҷавоб ин аст: «Кай ки бо Худо сӯҳбат мекунӣ?»
Баъзеҳо мегӯянд, ки танҳо ҳангоми зарурат бо Ӯ сухан мегӯянд, дигарон — пайваста. Ҳамин тавр ҳам бо рӯза аст: онро на аз рӯи ҷадвал, балки аз рӯи ниёзи дили худ мегирем.
Барои равшанӣ, дар Китоби Муқаддас ду навъи асосии рӯза зикр шудааст:
1. Рӯзаи комил – худдорӣ аз хӯрок ва моеъ (мисли рӯзаи Эстер).
2. Рӯзаи муқаррарӣ – худдорӣ аз хӯрок, вале иҷозати истеъмоли моеъ.
Асосҳои рӯзадорӣ аз Закариё 7
1. Рӯза бе дили солим барои Худо ҳеҷ маъно надорад (оятҳои 4–6).
«Вақте ки шумо рӯза гирифтед ва мотам доштед… оё дар ҳақиқат барои Ман – барои Ман рӯза гирифтед?»
Худованд ду маротиба таъкид мекунад: «барои Ман». Ин савол ба ангезаҳои мардум зарба мезанад. Онҳо рӯза медоштанд, зеро чунин одат шуда буд — ҳамчун рамзи мотами миллӣ барои харобии Ерусалим — на аз дил, на аз муҳаббати ростин ба Худо.
Принсип:
➡️ Рӯзае, ки ба Худо нигаронида нашудааст, худпарастӣ мешавад.
Шахс метавонад аз ғизо худдорӣ кунад, вале ҳамоно мағрурӣ, ҳасад ё гуноҳро ғизо диҳад. Рӯзаи ҳақиқӣ рӯҳро ба сӯи Худо мебарад, на ба хотираи худ ё эҳсосоти шахсӣ.
Пеш аз оғози рӯза пурсед:
«Оё ман инро барои ҷалоли Худо мекунам ё барои тасалло, назорат ё обрӯи рӯҳонӣ?»
2. Рӯза бемаънӣ аст, вақте ки Худопарастӣ вуҷуд надорад (оятҳои 7, 9–10).
«Адолати ҳақиқиро ба ҷо оваред, ба якдигар раҳм ва шафқат кунед… зулм накунед».
Худо ба онҳо хотиррасон мекунад, ки аҷдодонашон рӯза мегирифтанд, дуо мехонданд, қурбонӣ меоварданд, вале адолат ва меҳрубониро фаромӯш карданд. Ибодати онҳо аз рафтори ҳаррӯза ҷудо буд.
Принсип:
➡️ Худованд адолатро аз расму оин болотар медонад.
Рӯза бе итоат мунофиқона аст. Рӯзаи писандидаи Худо ҳамеша меваҳои рӯҳонӣ — меҳрубонӣ, инсоф ва шафқат — ба бор меорад.
Рӯзаи ҳақиқӣ бояд дили моро нисбат ба одамон нарм кунад.
Агар рӯза моро танқидгар, талх ё ҷудошуда гардонад — ин рӯза дуруст нест.
3. Рӯза нишон медиҳад, ки ибодати мо вобастагӣ дорад ё механикӣ аст (оятҳои 5–6).
«Вақте ки мехӯред ва менӯшед, барои худ намехӯред ва менӯшед?»
Ҳам рӯза ва ҳам зиёфат ба худпарастӣ мубаддал шуда буданд.
Принсип:
➡️ Рӯзаи ҳақиқӣ аз муносибат сар мезанад, на аз одати динӣ.
Мақсади рӯза на он аст, ки Худо ё дигаронро ба ҳайрат орем, балки бо Ӯ вохӯрем ва иродаи Ӯро ҷустуҷӯ намоем. Он моро ба худшиносӣ, фурӯтанӣ ва хоҳиши нав барои писанд омадани Ӯ даъват мекунад.
Рӯзаро ҳамчун санҷиши рӯҳонӣ истифода баред:
«Оё ибодати ман иртибот дорад ё танҳо одат шудааст? Оё ман чеҳраи Ӯро меҷӯям, ё танҳо формуларо иҷро мекунам?»
4. Рӯза бояд боиси тағйирёбии дил гардад (оятҳои 11–12).
«Онҳо аз шунидан сарпечӣ карданд… дилҳояшонро мисли шаҳпора сахт карданд.»
Аҷдодони онҳо рӯза медоштанд, вале сангдил монданд. Маросими онҳо ба тавба ва пайвастан бо Худо наовард.
Принсип:
➡️ Рӯза нотамом аст, то даме ки дилро дигар накунад.
Худо ба гуруснагии мо ниёз надорад — Ӯ фурӯтании моро мехоҳад. Мақсад аз рӯза танҳо бе ғизо мондан нест, балки аз гуноҳ раҳо ёфтан аст.
Пас аз рӯза пурсед: «Дар ман чӣ дигар шуд? Оё ман меҳрубонтар, итоаткортар ва миннатдортар шудам?»
Рӯзае, ки Худоро писанд аст:
• Ба сӯи Ӯ нигаронида шудааст (на анъана).
• Бо адолат ва шафқат пайваст аст.
• Рӯза бо нақшаи наҷотбахши Ӯ мувофиқ аст.
• Аз муносибати зинда бармеояд, на аз маросим.
• Ба табдилёбии дил меорад.
Саволҳои рефлексия:
Вақте ки ман рӯза медорам, дили Худоро меҷӯям ё танҳо кӯмаки Ӯро?
Оё рӯза маро ба сӯи раҳмдилӣ ва итоаткорӣ мебарад?
«Парвардигоро, ба ман таълим деҳ, ки танҳо барои Ту рӯза гирам. Бигзор гуруснагии ман ба Ту бештар бошад аз гуруснагии ман ба ғизо ва роҳат.