Ҳодисаҳои пеш аз таваллуди мӯъҷиза
- Хонишҳои имсолаи Мавлуди Масеҳ – Адвент
- Хониши Инҷили Луқо – Боби якум
- Мавлуди Исо эълон шуд
- Ҳодисаҳои пеш аз таваллуди мӯъҷиза
Луқо 1:46–48 – Эътирофи Марям
46 Ва Марьям гуфт: «Чони ман Худовандро ситоиш мекунад, 47 Ва рӯҳи ман аз Худои Наҷотдиҳандаи ман ба ваҷд омад, 48 Ки Ӯ бар фурӯтании канизи Худ назар кардааст; зеро ки минбаъд ҳамаи наслҳо маро хушбахт хоҳанд хонд;
Марям суруди худро на танҳо бо ҳамду сано оғоз мекунад, балки кӯшиш мекунад, ки Худовандро бузург ва сазовори номи бузургтар аз ҳар номе гардонад. Ҳамин феъл дар ояти 58 низ дида мешавад: «ки Худованд марҳамати Худро ба ӯ афзун кардааст». Ба идеяи “зиёд кардан” таваҷҷӯҳ кунед — ки инсон мехоҳад номи худро бузург намояд, аммо Марям ба ҷои ин, номи Худоро афзун мекунад.
Таърихи калисо баъдан номи Марямро баланд бардошта, унвонҳое дод, ки дар Библия вуҷуд надоранд. Агар онҳо воқеан ба намунаи вай пайравӣ мекарданд, бояд танҳо Худоро сарбаланд мекарданд — на ӯро.
Дар ояти 47, Марям иқрор мешавад, ки ба Наҷотдиҳанда ниёз дорад — ба Худо. Танҳо гунаҳкорон ба Наҷотдиҳанда ниёз доранд. Агар вай метавонист наҷот диҳад ва ба дигарон кӯмак кунад, пас лозим намеомад, ки Худоро Наҷотдиҳандаи шахсии худ ном барад. Вай инчунин эътироф мекунад, ки танҳо як бандаи фурӯтан аст, ки Худои Таоло ӯро истифода мебарад.
Ситоиши хоксоронаи вай нишон медиҳад, ки мо низ бояд ба Худованд бо ҳамин муносибат наздик шавем. Арзиши шахсии мо аз ҷониби Ӯ муайян мешавад. Худо моро истифода мебарад, ва мо аз амали Ӯ дар ҳаёти худ баракат мебинем.
Дар ин порча чизе дар бораи саҷда ё эҳтироми шахсии Марям гуфта намешавад — баръакс, вай ҳамеша Худоро эҳтиром мекунад ва эътироф мекунад, ки Ӯ Наҷотдиҳандаи вай аст. Марям намехоҳад ҷойеро ишғол кунад, ки танҳо ба Худо тааллуқ дорад.
Истифодаи Худо аз Марям баракат аст, ва ба шарофати ҳамин баракат вай машҳур шуд. Аммо набояд фаромӯш кард, ки манбаи ин неъмат кист: Худо — на бандаи Ӯ!
Худовандо, бигзор ман муносибати Марямро инъикос кунам ва Туро ситоиш намоям! Ту Он касӣ ҳастӣ, ки Лоиқӣ ва Номи Ту бояд дар зиндагиам бузург шавад. Бигзор таъсири Ту дар ман зиёд гардад. Ба ман ёрӣ деҳ, ки на шахсеро, ки Ту истифода кардаӣ, балки шахсияти Худро баланд бардорам!
Иборае, ки Элизобаъ мегӯяд: «Чӣ тавр ба ман ин насиб шуд, ки модари Худовандам назди ман омадааст?» — беш аз он ки ба шахсияти Марям ишора кунад, ба муносибати Элизобаъ бо Худованд марбут аст. Кӯдаке, ки дар шиками Марям аст, Худовандаш мебошад. Дар ин ҷо калимаи «Худованд» танҳо маънои роҳбар ё хонадорро надорад — ин ҳамон калимаест, ки дар замони он барои император, барои «Қайсар» истифода мешуд. Элизобаъ эълон мекунад, ки ин кӯдак — Парвардигори оянда аст.
Дар ояти 45 гуфта мешавад: «Хушо касе, ки ба гуфтаи Худованд имон овард, зеро он чи ба ӯ гуфта шуд, ба амал хоҳад омад.»
Худовандо, дар ҳамин лаҳза дар ҳузури Ту ҳастам. Ба Ту дуо мегӯям: ба ман қувват деҳ, то шахсе бошам, ки ба Ту гӯш медиҳад ва ҳар он чиро, ки амр мекунӣ, ба амал меоварад. Ба номи бузурги Исои Масеҳ дуо гуфтам. Омин.
Луқо 1:49–56 – Ситоиши Марям
49 Зеро ки он Қодир чизи бузурге барои ман ба амал овард, ва исми Ӯ муқаддас аст, 50 Ва марҳамати Ӯ насл ба насл барои касонест, ки аз Ӯ метарсанд; 51 Қуввати бозуи Худро зоҳир сохт; онҳоеро, ки аз андешаҳои дилашон мағрур буданд, пароканда кард; 52 Зӯроваронро аз тахтҳо вожгун сохт ва фурӯтанонро сарафроз гардонд; 53 Гуруснагонро аз неъматҳо пур кард, ва сарватдоронро тиҳидаст фиристод; 54 Бандаи Худ Исроилро дастгирӣ кард, ба хотираи марҳамати Худ, — 55 Чунон ки ба падарони мо гуфта буд, — ба Иброҳим ва насли ӯ то абад».
56 Ва Марьям қариб се моҳ назди ӯ монд ва баъд ба хонаи худ баргашт.
Ситоиши Марям бо сукути Закариё муқоиса мешавад: имон аз шодӣ месарояд, дар ҳоле ки беимонӣ хомӯш мемонад.
Ин суруд ё шеъри Марям ба мо чанд чизро дар бораи заминаи динии ӯ нишон медиҳад. Вай аз таронаҳои Забур ва дуои Ҳанно аз 1 Подшоҳон, боби 2, иқтибос меорад. Марям аз Навиштаҳо хуб огоҳ буд ва эҳтимолан ин қисмҳоро аз ёд медонист.
Мо медонем, ки Луқо маълумоти гирифтаашро бодиққат таҳқиқ кардааст, ва ин шеъру дуо воқеан аз худи Марям омадааст. Вай Худоро бо тамоми дили худ ҳамду сано мегӯяд, қудрати бузурги Ӯро эътироф мекунад ва таъкид менамояд, ки Ӯ барои адолат ва дурустӣ тақдис шудааст.
Раҳмати Худо ба наслҳои зиёд идома меёбад. Ӯ мағруронро фурӯтан мекунад ва фурӯтанонро баракат медиҳад. Итоат ба иродаи Худо ва инкор кардани хоҳишҳои шахсӣ, дари фурӯтаниро мекушояд. Худо имрӯз аз ту чӣ мехоҳад?
Мо бояд дарк кунем, ки раҳмат — он вақте аст, ки Худо ба мо он чизеро, ки сазовораш ҳастем (ҷазои гуноҳ), намедиҳад. Вале Файз — он аст, ки Ӯ ба мо чизҳое медиҳад, ки сазоворашон нестем — масалан, омурзиши гуноҳ.
Марям дид, ки Худованд ҷаҳонро «чаппа» мекунад: нотавонон тавоно мегарданд, фурӯтаниҳо боло бурда мешаванд, мағрурон пароканда мегарданд, гуруснагон сер мешаванд, сарватмандон бе чиз мемонанд.
Масеҳ ба Исроил ва насли Иброҳим ёрӣ расонд ва ваъдаҳое, ки дода шуда буданд, иҷро гардиданд.
Эй Парвардигори ман, он чиро, ки барои ман пешбинӣ кардаӣ, ба амал расон.
Бигзор ман дар Каломи Ту бошам ва онро аз бар кунам.
Бигзор ман мисли Марям Туро ситоиш кунам — барои корҳои бузурге, ки дар ҳаёти ман анҷом додаӣ.
Луқо 1:56–66 — Таваллуди Яҳёи Таъмиддиҳанда
57 Чун вақти зоидани Элисобаъ расид, ӯ писаре зоид. 58 Ва ҳамсояҳо ва хешу табори ӯ шуниданд, ки Худованд марҳамати Худро ба ӯ афзун кардааст, ва бо ӯ шод шуданд. 59 Ва дар рӯзи ҳаштум омаданд, ки кӯдакро хатна кунанд, ва мехостанд ӯро, аз рӯи номи падараш, Закарьё ном монанд.
60 Лекин модараш дар ҷавоб гуфт: «Не, балки ӯ Яҳьё номида хоҳад шуд». 61 Ба вай гуфтанд: «Дар авлоди ту касе нест, ки чунин ном дошта бошад». 62 Ва бо имову ишорат аз падараш пурсиданд, ки ӯро чӣ ном ниҳодан мехоҳад. 63 Ӯ тахтачае талабида, бар он навишт: «Номи ӯ Яҳьёст». Ва ҳама мутааҷҷиб шуданд. 64 Дарҳол даҳон ва забони ӯ кушода шуд, ва ӯ ба сухан даромада, Худоро ҳамду сано хонд. 65 Ва ҳамаи ҳамсояҳои онҳо ба ҳарос афтоданд; ва тамоми ин воқеаро дар сар то сари кӯҳистони Яҳудо нақл мекарданд. 66 Ва ҳар кӣ мешунавид, инро дар дили худ ҷо дода, мегуфт: «Ин кӯдак кӣ хоҳад шуд?» Ва дасти Худованд бо ӯ буд. (1:57-66, KM99)
Суханони дар ин ҷо зикршуда бо эҳсоси ҳайрат ва қудрати кори Худо идома меёбанд. Элисобаъ писаре таваллуд мекунад, ва ҷомеа шодии худро аз ризқи Худо ба зани қаблан нозо изҳор менамояд. Ин саҳна ба онҳое, ки фарзанддор шудан наметавонанд, умед мебахшад. Худо ҳаёт мебахшад — ва ин чизе нест, ки инсон битавонад онро идора кунад.
Таваллуди Яҳё
Аз афташ, Закариё кар ва гунг буд. Ҳатто баъд аз таваллуди писараш низ натавонист ҳарф занад. Ҳоло рӯзи ҳаштуми хатнасури кӯдак фаро расидааст — рӯзи номгузорӣ.
Бисёриҳо аз рӯи эҳтиром ва анъана мехостанд кӯдакро ба номи падараш номгузорӣ кунанд, аммо Элисобаъ бо устуворӣ гуфт, ки ӯ Яҳё номида шавад. Аз сабаби фишори атрофиён, ки мехостанд аз эҳтироми падар пайравӣ кунанд, онҳо ба Закариё рӯ оварда, пурсиданд, ки ӯ чӣ ном додани писарашро мехоҳад. Закариё нақшаи Худоро медонист ва ба он муқобилат накард. Баръакс, ӯ тахтаеро талаб кард ва бо қатъият навишт: «Номи ӯ Яҳё аст».
«Зеро фикрҳоеро, ки Ман дар бораи шумо дорам, Ман медонам, — мегӯяд Худованд, — фикрҳое ки ба осоиштагӣ марбутанд, на ба бадӣ, то ки ба шумо ояндаи нек ва умедворӣ бахшам». (Ирмиё 29:11)
Ҳатто пеш аз таваллуд, Худо нақшаҳои ҳаёти моро медонад. Ва фикрҳои Ӯ дар бораи ин кӯдак — нишонаи муҳаббат ва ғамхории Ӯ нисбат ба халқи худ мебошанд.
«Ин кӯдак кӣ мешавад?» — саволе буд, ки ҳама медоданд. Ҳама дар интизори иҷрои нақшаҳои Худо дар ҳаёти ин тифл буданд.
Умед — ин бовар ба кори Худо дар оянда аст. Дар ин ҷо ҷомеа интизори амалкарди Парвардигор мебошад
Закариё сухан мегӯяд ва Худоро баракат медиҳад!
Шумо кай бори охир дуо гуфтед? Кай бори охир Парвардигореро, ки шуморо офаридааст ва ба шумо қобилияти ҳарф задан додааст, ҳамду сано гуфтед?
Худовандо, ман умеду орзуҳои худро ба дасти Ту месупорам. Нақшаи Туро барои ҳаёти ман ошкор соз ва ба ман кумак намо, ки содиқона иродаи Туро иҷро намоям.
Луқо 1:67–80 – Пешгӯии Закарё дар бораи нақшаи наҷоти Худо
67 Падари ӯ, Закарьё, аз Рӯҳулқудс пур шуд ва нубувват намуда, гуфт:
68 «Муборак аст Худованд Худои Исроил, ки қавми Худро парасторӣ намуда, ба вай халосӣ ато фармудааст, 69 Ва барои мо дар хонадони бандаи Худ Довуд шохи наҷот барпо кардааст, 70 Чунон ки аз қадим бо забони анбиёи муқаддаси Худ гуфтааст, 71 Ки моро аз душманони мо ва аз дасти ҳамаи онҳое ки аз мо нафрат доранд, наҷот хоҳад дод; 72 Ба падарони мо марҳамат намуда, аҳди муқаддаси Худро, 73 Қасамеро, ки Ӯ ба падари мо Иброҳим ёд карда буд, ба хотир хоҳад овард, 74 Ва ба мо имконият хоҳад дод, ки аз дасти душманони худ халос шуда, бе тарсу бим 75 Ба Ӯ бо қудсият ва адолат хизмат кунем, дар ҳолате ки тамоми айёми умри худ пеши Ӯ бошем.
76 Ва ту, эй кӯдак, набии Ҳаққи Таоло хонда хоҳӣ шуд, зеро ки пешопеши Худованд қадам хоҳӣ зад, то ки роҳҳои Ӯро муҳайё кунӣ 77 Ва ба қавми Ӯ бифаҳмонӣ, ки наҷот дар омурзиши гуноҳҳои онҳост, 78 Аз умқи марҳамати Худои мо, ки бо он моро Найири Толеъ аз олами боло парасторӣ намуд, 79 То ки касони дар торикӣ ва сояи марг нишастаро мунаввар созад ва пойҳои моро ба роҳи осоиштагӣ равона кунад». 80 Ва кӯдак калон шуда, рӯҳаш қавӣ мегашт, ва то рӯзе ки бар Исроил зохир гардид, дар биёбонҳо буд. (1:67-80, KM99)
Тасаввур кунед, ки чӣ лаҳзаи пурҳаяҷон аст — лаҳзае, ки Закарё дубора сухан мегӯяд. Суханони аввалини ӯ — суханони баракат аст. Чӣ принсипи олӣ: вақте даҳони мо кушода мешавад, он бояд барои баракат додани Худо ва дигарон бошад. Нӯҳ моҳ хомӯш будан метавонист ӯро ба пушаймонӣ ва шикоят орад… аммо ӯ Худоро ситоиш мекунад ва баракат медиҳад.
Закарё дар бораи наҷоти Худо ҳарф мезанад — наҷоте, ки ба мардум озодӣ аз душманон ва бахшоиши гуноҳҳояшон мебахшад. Ӯ дарк кард, ки Худо нақшаи бузурге дорад ва ин кӯдак (Яҳё) дар он нақша нақши муҳим мебозад. Худо наҷот медиҳад ва пайғамбарон дар тӯли асрҳо дар бораи ин нақша башорат медоданд. Наҷот бахше аз нақшаи абадии Ӯст, ва вақти омадани Масеҳ барои кушодани роҳи наҷот аз қабл таъйин шуда буд.
Закарё мегӯяд, ки Худо қавми худро “зиёрат” мекунад — яъне меояд ва онҳоро мебинад. Оё имрӯз ҳам Худо метавонад моро зиёрат кунад? Масеҳ ба ҳайси пайванди марказии ин нақшаи наҷот, халқашро зиёрат мекунад.
Вақте ки Масеҳ меояд, Ӯ фидия медиҳад ва халосӣ меоварад. Закарё инчунин дар бораи нақши Яҳёи Таъмиддиҳанда мегӯяд — ӯ ҳаёти худро ба тайёр сохтани роҳи Худованд мебахшад ва омодагии халқро барои пазириши Масеҳ фароҳам месозад. Ӯ аҳамияти доштани муносибати дуруст бо Худо ва зарурати бахшоиши гуноҳҳоро таъкид мекунад. Дар ояти 1:77 наҷоти шахсӣ аз наҷоти миллӣ муҳимтар дониста мешавад.
Як нуктаи муҳими ин қисмат дар он аст, ки Закарё, ки барои беимониаш ҷазо гирифт, ҳоло бахшида шуда, аз нав дар хизмати Худо қарор мегирад. Худо Худои лутфу меҳрубонист, ки зуд мебахшад ва муносибати дурустро барқарор мекунад. Интизом аз ҷониби Худо барои партофтани инсон нест, балки барои наздиктар гардондани ӯст.
Шумо чӣ интизор доред? Оё шумо интизоред, ки Худованд дар ҳаёти шумо амал кунад ва ба шумо наздик шавад? Биёед фикр кунем, ки Ӯ мехоҳад моро баракат диҳад. Аз Ӯ пурсед, ки баракат диҳад ва дар ҳаёти шумо ҳузур пайдо кунад. Он чизеро, ки доред, танҳо қабул накунед — балки иродаи Ӯро барои ҳаёти худ биҷӯед ва бо он амал кунед.
Луқо 1:79 мегӯяд, ки Худо ба мо рӯшноӣ мебахшад ва моро дар роҳи осоиш роҳнамоӣ мекунад: То ки касони дар торикӣ ва сояи марг нишастаро мунаввар созад ва пойҳои моро ба роҳи осоиштагӣ равона кунад.
Яҳё ҳамчун нур: Яҳёи Таъмиддиҳанда ҳамчун нур амал мекунад, вале ӯ нури ҷаҳон нест. Ӯ мисли ҳар як пайғамбари дигар танҳо роҳро нишон медиҳад. Аммо Масеҳ худи нури ҷаҳон аст, ки барои наҷот ва бахшиши комил омад.
Худовандо, мо ба Ту шукр мегӯем, ки чӣ тавр Ту роҳро омода мекунӣ ва дари наҷотро барои мо мекушоӣ, то ки аз гуноҳҳоямон омурзида шавем. Ба мо кӯмак кун, ки роҳеро, ки Ту нишон медиҳӣ, пайравӣ кунем.